POChP

Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to długotrwały stan, który powoduje stan zapalny płuc, uszkadzając tkankę płuc i zwężając układ oddechowy, co utrudnia oddychanie.
Istnieje wiele różnych typów tej choroby, niemniej jednak niewiele wiadomo o przyczynach tego zróżnicowania i najlepszych sposobach postępowania w przypadku jej różnych odmian.
Materiał ten stanowi skróconą wersję Europejskiej Białej Księgi Płuc (European Lung White Book), którą można przeczytać w Internecie.
-
Objawy
Objawami POChP są duszność i przewlekły kaszel z flegmą lub bez. W miarę upływu czasu może także wystąpić zmęczenie, jadłowstręt i utrata masy ciała. Główną cechą tej choroby są okresy nasilenia objawów, znane jako zaostrzenia. Mogą one zostać wywołane przez infekcje lub ekspozycję na wysokie stężenia zanieczyszczeń w powietrzu. Objawy POChP nasilają się w miarę upływu czasu, a zaostrzenia mogą przyspieszyć ten proces.
Osoby z POChP cierpią często z powodu innych chorób, znanych jako choroby współistniejące. Stany te mogą charakteryzować się podobnymi czynnikami ryzyka, takimi jak palenie tytoniu, i mogą wpływać na nasilenie choroby.
Najczęstszymi powszechnymi stanami chorobowymi występującymi wraz z POChP są choroby serca, lęk i depresja, osteoporoza, refluks żołądkowo-przełykowy, zaburzenia czynności mięśni szkieletowych, anemia, rak płuc, cukrzyca i zespół metaboliczny. -
Przyczyny
POChP wywołują czynniki, które wywołują także zapalenie płuc. Należą do nich:
Dym tytoniowy
Jest to ludzki czynnik ryzyka POChP. POChP może rozwinąć się u około 40-50% osób palących przez całe życie. U osób, które nigdy nie paliły problem ten dotyczyć może 10%. Choroba te nie wystąpi u wszystkich osób palących tytoń, co sugeruje, że znaczenie mogą mieć także czynniki genetyczne, sprawiające, że niektóre osoby są bardziej podatne niż inne.
Ekspozycja w miejscu pracy
Około 15-20% przypadków POChP związanych jest z ekspozycją na pyły, środki chemiczne, opary lub inne zanieczyszczenia powietrza w miejscu pracy, które mogą wywołać POChP.
Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach i na zewnątrz
Osoby z POChP są bardzo narażone na nasilenie objawów przy wysokich stężeniach zanieczyszczeń w powietrzu na zewnątrz. Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach wynikające ze spalania biopaliw do celów związanych z gotowaniem i ogrzewaniem jest także czynnikiem ryzyka wystąpienia POChP. Dowiedz się więcej o zanieczyszczeniu powietrza na zewnątrz i w pomieszczeniach
Status socjoekonomiczny
Badania naukowe wykazały, że ryzyko rozwoju POChP związane jest z niższym poziomem wykształcenia i dochodu. Eksperci uważają, że związane to jest z takimi czynnikami jak odżywanie, przeludnienie i zanieczyszczenie powietrza.
Czynniki związane z wczesnym okresem życia i czynniki środowiskowe
Infekcje płuc we wczesnym dzieciństwie i palące matki są ważnymi czynnikami ryzyka w przypadku POChP.
Czynniki genetyczne
Układ genów danej osoby może sprawiać, że będzie ona bardziej podatna na rozwój POChP. Najczęściej badanym zagadnieniem genetycznym związanym z POChP jest stan nazywany niedoborem alfa-1 antytrypsyny; jest to dziedziczny stan, w przypadku którego u pacjenta brakuje białka znanego jako alfa-1 antytrypsyna.
-
Profilaktyka
Identyfikacja czynników ryzyka i zapobieganie ekspozycji na te czynniki to najważniejszy etap profilaktyki tej choroby. Są to między innymi:
- Zachęcanie ludzi do rzucenia palenia
- Zapobieganie ekspozycji płodów i niemowląt na bierne palenie
- Redukcja ekspozycji na zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach pochodzące z biopaliw w krajach rozwijających się
- Zapobieganie zaostrzeniom POChP
-
Diagnostyka i leczenie
POChP diagnozuje się za pomocą badania spirometrycznego. Badanie to polega na wydychaniu powietrza do urządzenia zwanego spirometrem, które mierzy ilość powietrza w płucach i prędkość wydychania. Jeśli badanie wykaże, że ilość powietrza, jaką wydycha osoba, jest mała, może to wskazywać zwężenie dróg oddechowych i wczesne stadium POChP.
Nie istnieje lekarstwo na POChP, jednakże można stosować środki zmierzające do łagodzenia wpływu objawów na jakość życia. Postępowanie w przypadku tej choroby obejmuje:
- Redukcję ekspozycji na czynniki ryzyka, w tym palenie tytoniu i zanieczyszczenie powietrza
- Poprawę zdolności do wysiłku fizycznego, aby pomóc złagodzić objawy
- Farmakoterapię środkami rozszerzającymi oskrzela, aby zapobiec zaostrzeniom
- Terapię tlenową, aby pomóc złagodzić spłycenie oddechu
Osoby z POChP można skierować do programów ćwiczeń, znanych jako rehabilitacja oddechowa. Skupiają się one na poprawie zdolności pacjenta do wysiłku fizycznego i edukacji, aby pomóc osobie radzić sobie z chorobą.
-
Obciążenie
POChP to główne obciążenie dla osób, społeczeństw i systemów służby zdrowia na całym świecie. Wynika to częściowo z ekspozycji na czynniki ryzyka, takie jak palenie tytoniu i zanieczyszczenie powietrza, a częściowo ze starzenia się populacji. W przypadku osób, które żyją dłużej prawdopodobieństwo wystąpienia konsekwencji długotrwałej ekspozycji na czynniki ryzyka POChP jest większe.
- Kraje o wyższym odsetku osób palących tytoń charakteryzują się także wyższym współczynnikiem umieralności z powodu POChP
- Każdego roku w Europie odnotowuje się 300 000 zgonów z powodu POChP – odpowiada to 3 bombom zrzuconym na Hiroszimę
- W 1997 r. POChP była przyczyną zgonu 4,1% mężczyzn i 2,4% kobiet
- Średni współczynnik hospitalizacji w przypadku POChP wynosi około 300 na 100 000 osób/rok
- W populacji dorosłych w wieku powyżej 40 lat umiarkowana i ciężka postać POChP dotyczy 5-10% populacji. Łącznie z przypadkami łagodnymi chorobowość wynosi 15-20%
- Chorobowość POChP jest wyższa u mężczyzn niż kobiet
- Chorobowość POChP wzrasta z wiekiem: U ludzi w wieku powyżej 70 lat chorobowość umiarkowanej i ciężkiej postaci POChP wynosi około 20% u mężczyzn i 15% u kobiet
Współczynnik umieralności w przypadku POChP. Dane według World Health Organization World and Europe Mortality Databases, aktualizacja z listopada 2011. Brak danych dotyczących niektórych krajów, ponieważ nie podaje się danych dotyczących współczynnika umieralności osobno dla astmy i POChP. -
Bieżące i przyszłe potrzeby
Istnieje wiele elementów jakie można poprawić w opiece nad ludźmi z POChP. Aby to osiągnąć, eksperci zalecają usprawnienia w następujących obszarach:
- Potrzeba więcej badań dotyczących profilaktyki, edukacji, leków, terapii i pielęgnacji, aby ustalić wyższe standardy w całej Europie
- Więcej badań dotyczących skuteczności aktualnych technik postępowania w przypadku choroby
- Nowe terapie spowalniające postęp choroby
- Bardziej skuteczne strategie rzucania palenia tytoniu
- Większa świadomość wysokiego obciążenia POChP w Europie wśród rządzących, w przemyśle i społeczeństwie
- Potrzeba więcej badań dotyczących różnych odmian POChP i ich kosztów ekonomicznych dla społeczeństw europejskich
- Brak wiarygodnych danych dotyczących częstości występowania POChP – państwa członkowskie powinny poprawić sposób zgłaszania